Fedora 26 Workstation Lamp Server (Linux; Apache, MySQL/MariaDB, PHP) kurulumu

Linux’ta PHP kodu yazmak istiyorsanız ihtiyacınız olan şey kısaca LAMP olarak adlandırılan Linux‘ta; Apache, MySQL, PHP uygulamalarıdır. Bu kısaltma Windows işletim sistemleri için WAMP, Mac OS X içinse MAMP olarak kullanılır. Bu uygulamaların birlikte çok verimli çalışmalarıyla elde ettiği başarı sayesinde bugün çok büyük oranda web sunucularında Apache web server ve onun üzerinde de PHP ile birlikte MySQL&MariaDB veritabanı çalışır. Bakım maliyetinin daha düşük olması nedeniyle hosting firmaları da Linux hosting olarak adlandırılan Apache hosting hizmetini Windows hostinge göre daha uygun maliyetlerle hizmete sunarlar.

Başlıkta da dikkatinizi çektiği gibi LAMP kısaltmasının içinde MySQL ile birlikte MariaDB ibaresi de yer alıyor. Nedeni ise LAMP kısaltmasında geçen M harfinin MySQL ile hafızalara kazınmış olmasıdır. Bugün hala birçok kullanıcı MariaDB’den bahsederken bile MySQL ifadesini kullanır. 2010 yılında MySQL’li bünyesinde barındıran Sun Microsystems’in Oracle tarafından satınalınmasıyla açık kaynak gönüllüleri MariaDB olarak bu projeyi sürdürmeye devam etti. MySQL ise Oracle tarafından eskisine nazaran oldukça yüksel bir support ücreti ile kullanıcılarına hizmet vermeye devam ediyor. Bugün LAMP ibaresinde geçen M harfi MySQL ile birlikte MariaDB’yi de ifade etmektedir. Konumuz olmasa da aynı durum OpenOffice.org projesi için de söz konusu olmuştur. Sun bünyesindeyken yine Oracle’a geçen OpenOffice.org ise LibreOffice olarak isimlendirilmiş ve açık kaynak gönüllülerinin desteğiyle geliştirilmeye devam etmektedir.

Konuyu daha fazla dağıtmadan kuruluma geçelim. Linux terminali açarak önce root yani yönetici yetkisi ile oturum açalım. Bunun için terminalde,

[pastacode lang=”bash” manual=”su” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Ardından root parolamızı girerek enterlayalım.

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20dnf%20install%20httpd” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Apache2 web server kurulmuş oldu. Şimdi servisimizi enable komutu ile önce aktif edelim ardından start komutu ile servisi çalıştıralım.

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20systemctl%20enable%20httpd.service” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20systemctl%20start%20httpd.service” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Aşağıdaki komutla hangi Apache versiyonunun kurulduğunu görebilirsiniz.

[pastacode lang=”bash” manual=”httpd%20-v” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Güvenlik duvarımız etkinse Apache’nin sağlıklı çalışması için http ve https portlarına izin vermemiz gerekir. Aşağıdaki iki komutla izin verelim.

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20firewall-cmd%20–add-service%3D%7Bhttp%2Chttps%7D%20–permanent” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20firewall-cmd%20–reload” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Eğer güvenlik duvarı firewalld prosesi etkin değilse aşağıdaki komutlarla etkinleştirmeniz önerilir.

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20dnf%20install%20firewalld%20-y” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20systemctl%20start%20firewalld” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20systemctl%20enable%20firewalld” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Apache servisinin çalışıp çalışmadığını diğer servisler için de olduğu gibi status komutu ile kontrol edebilirsiniz.

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20systemctl%20status%20httpd.service” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

http://127.0.0.1 ya da http://localhost adreslerinden ise servisin çalışıp çalışmadığını test edebilirsiniz. Eğer aşağıdaki gibi bir sayfa ile karşılaştıysanız herşey yolunda demektir.

MySQL yeni adıyla Maria’ın kurulumu için komutumuzu gönderelim,

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20dnf%20install%20mariadb-server” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Şimdi servisimizi enable komutu ile önce aktif edelim ardından start komutu ile servisi çalıştıralım.

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20systemctl%20enable%20mariadb.service” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20systemctl%20start%20mariadb.service” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Veritanı yapılandırma adımları için aşağıdaki komutu kullanarak uygun seçenekleri içeren komutlara erişebilirsiniz.

[pastacode lang=”bash” manual=”mysql_secure_installation” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Şimdi PHP’yi kuralım.

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20dnf%20install%20php%20php-common%20php%20php-common%20php-mysqlnd%20php-gd%20php-imap%20php-xml%20php-cli%20php-opcache%20php-mbstring” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Apache’nin PHP ile konuşabilmesi için Apache servisimizi restart edelim

[pastacode lang=”bash” manual=”systemctl%20restart%20httpd” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Aşağıdaki komutla kurulumunu yaptığımız PHP versiyonunu görebilirsiniz.

[pastacode lang=”bash” manual=”php%20-v” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Şimdi sıra basit bir PHP komutu ile PHP’nin çalışıp çalışmadığını kontrol etmeye geldi.

[pastacode lang=”php” manual=”%3C%3Fphp%0Aecho%20phpinfo()%3B%0A%3F%3E” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Komutun yer aldığı belgeyi .php uzantısı ile kaydederek /var/www/html dizini altında çalıştırabilirsiniz. PHP uygyulamalarımız için bu dizin bir yuva olacak ve hepsi buradan çalıştırılacak.

Son olarak LAMP kurulumunun olmazsa olmazı PhpMyadmini kuralım.

[pastacode lang=”bash” manual=”sudo%20dnf%20install%20phpmyadmin” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Aşağıdaki adresten PhpMyadmin’e erişebilir ve Secure Installation sırasında belirlediğiniz parola ile oturum açabilirsiniz.

[pastacode lang=”markup” manual=”http%3A%2F%2Flocalhost%2Fphpmyadmin” message=”” highlight=”” provider=”manual”/]

Kalın sağlıcakla.